Welkom op de website van het Martini Carillon
.jpg){kind=small}
SPEELTROMMEL
SPEELTROMMEL
Versteken:
1) Aanbrengen van andere melodie op klokkenspel.
2) Pennen veranderen op een speeltrommel.
De beiaard in de Martinitoren is naast een handspel ook ingericht om de tijd met de klokken automatisch te melden met een korte melodie. Dit gebeurt (vanaf de 16e eeuw al in Nederland) door middel van een speeltrommel; dat is een grote cilinder van ongeveer anderhalve meter doorsnee met ca. 100 verticale sporen rondom. Aan de buitenkant van deze cilinder of trommel worden metalen pinnen (nootjes) gezet die door een helper aan de binnenkant worden vastgeschroefd; we noemen dit versteken.
De pinnen/nootjes zijn in verstelbare vorm: ze worden op een liniaal tegen de trommel gezet en vastgedraaid, waarna de trommel wordt doorgedraaid naar het volgende te maken akkoord. Op welke plek dat akkoord moet komen is tijdens het versteken te zien op een notenbalk, door de beiaardier gemaakt voor de te spelen melodieën. Het systeem van schuifnootjes kwam rond 1900 in gebruik. Op het moment dat de trommel door het uurwerk in beweging wordt gebracht, tillen de nootjes de tuimelaars op die in verbinding staan met de hamers aan de buitenkant van de klokken.
De hamers voor het automatische spel zijn onafhankelijk van de klepels voor handmatig spel binnen in de klok. Er zijn vaak meer hamers op één klok om een snelle repetitie op dezelfde toon mogelijk te maken. De hamers worden opgevangen door een bladveer zodat ze de klok na het slaan niet afdempen.
Omdat het carillon op ieder tijdstip van het uur dezelfde melodie speelt weten de mensen zonder klok te kijken hoe laat het is. Na het heel uurspel geeft de bourbon, dat is de zwaartse klok in de torende slagen voluit voor het bijbehorende uur. Op half gaat dat ook zo, maar dan op een lichtere klok. Dit systeem van tijdmelding noemt men de Hollandse slag.
1) Aanbrengen van andere melodie op klokkenspel.
2) Pennen veranderen op een speeltrommel.
De beiaard in de Martinitoren is naast een handspel ook ingericht om de tijd met de klokken automatisch te melden met een korte melodie. Dit gebeurt (vanaf de 16e eeuw al in Nederland) door middel van een speeltrommel; dat is een grote cilinder van ongeveer anderhalve meter doorsnee met ca. 100 verticale sporen rondom. Aan de buitenkant van deze cilinder of trommel worden metalen pinnen (nootjes) gezet die door een helper aan de binnenkant worden vastgeschroefd; we noemen dit versteken.
De pinnen/nootjes zijn in verstelbare vorm: ze worden op een liniaal tegen de trommel gezet en vastgedraaid, waarna de trommel wordt doorgedraaid naar het volgende te maken akkoord. Op welke plek dat akkoord moet komen is tijdens het versteken te zien op een notenbalk, door de beiaardier gemaakt voor de te spelen melodieën. Het systeem van schuifnootjes kwam rond 1900 in gebruik. Op het moment dat de trommel door het uurwerk in beweging wordt gebracht, tillen de nootjes de tuimelaars op die in verbinding staan met de hamers aan de buitenkant van de klokken.
De hamers voor het automatische spel zijn onafhankelijk van de klepels voor handmatig spel binnen in de klok. Er zijn vaak meer hamers op één klok om een snelle repetitie op dezelfde toon mogelijk te maken. De hamers worden opgevangen door een bladveer zodat ze de klok na het slaan niet afdempen.
Omdat het carillon op ieder tijdstip van het uur dezelfde melodie speelt weten de mensen zonder klok te kijken hoe laat het is. Na het heel uurspel geeft de bourbon, dat is de zwaartse klok in de torende slagen voluit voor het bijbehorende uur. Op half gaat dat ook zo, maar dan op een lichtere klok. Dit systeem van tijdmelding noemt men de Hollandse slag.
